Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Leżajsku informuje, iż Sejm uchwalił ustawę o nowym świadczeniu wspierającym i zmodyfikował dotychczasowe świadczenia pielęgnacyjne. Nowe świadczenie tzw. wspierające, będzie przeznaczone bezpośrednio dla osób z niepełnosprawnością. Maksymalne wypłaty będą mogły wynieść 220 proc. renty socjalnej, a minimalne 40 proc. – w zależności od poziomu potrzeby wsparcia. Warto zaznaczyć, że świadczenie to będzie zamiast, a nie obok świadczenia pielęgnacyjnego. Nie będzie możliwości łączenia obu świadczeń.
Świadczenie wspierające będzie przysługiwać osobie, która ukończyła 18. rok życia bez względu na osiągany przez osobę z niepełnosprawnościami dochód. Ponadto będzie nieopodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a za osobę pobierającą świadczenie będą opłacane składki na ubezpieczenie zdrowotne. Będzie przyznawane osobom, które poddane zostaną ocenie potrzeby wsparcia i uzyskają minimum 70 na 100 możliwych punktów.
Świadczenie wspierające będzie przysługiwało osobie, która po złożeniu wniosku otrzyma odpowiednią decyzję, wydaną przez wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności. Kwota otrzymywanego świadczenia wspierającego będzie powiązana z wysokością renty socjalnej. Świadczenie wspierające przysługuje w wysokości od 40 proc. do 220 proc. renty socjalnej – w zależności od poziomu potrzeby wsparcia. Tak więc w zależności od oceny w skali potrzeby wsparcia kwoty przykładowe w 2023 roku wynoszą od 635 zł zł do 3494 zł miesięcznie brutto.
Decyzje ustalające poziom potrzeby wsparcia będą wydawane przez wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności na wniosek osób niepełnosprawnych.
Świadczenie w wysokości:
- 220 proc. renty socjalnej otrzyma osoba z niepełnosprawnościami jeżeli potrzebę wsparcia określono na poziomie od 95 do 100 punktów
- 180 proc. renty socjalnej, gdy potrzebę wsparcia określono na poziomie od 90 do 94 punktów
- 120 proc. renty socjalnej, gdy potrzebę wsparcia określono na poziomie od 85 do 89 punktów
- 80 proc. renty socjalnej, gdy potrzebę wsparcia określono na poziomie od 80 do 84 punktów
- 60 proc. renty socjalnej, gdy potrzebę wsparcia określono na poziomie od 75 do 79 punktów
- 40 proc. renty socjalnej, gdy potrzebę wsparcia określono na poziomie od 70 do 74 punktów.
W pierwszym roku obowiązywania ustawy, czyli od stycznia 2024 r świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z najwyższym ustalonym poziomem potrzeb wsparcia (87-100 pkt). W kolejnym roku czyli od stycznia 2025 dla osób ze średnim poziomem potrzeb wsparcia (78-86 pkt). Natomiast od 1 stycznia 2026 r świadczenie wspierające będzie dostępne także dla osób z niepełnosprawnościami z najniższym poziomem potrzeb wsparcia (70-77 pkt).
Przy ustalaniu potrzeby wsparcia w formie punktów pod uwagę będzie brana m.in. zdolność danej osoby do samodzielnego wykonywania określonych czynności lub zadań związanych z codziennym funkcjonowaniem, jej wiek. Komisje będą odbywały się w domu osoby z niepełnosprawnościami, bądź na jej wniosek w innym miejscu zorganizowanym przez zespół orzekający. Świadczenie wspierające będzie wypłacał Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z treścią ustawy, wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego należy złożyć nie wcześniej niż w miesiącu, w którym decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia stała się ostateczna. Wnioski do ZUS składa się wyłącznie w formie elektronicznej. Świadczenie pielęgnacyjne będą pobierać wyłącznie opiekunowie dzieci do 18 roku życia. Opiekunowie osób dorosłych z niepełnosprawnościami mogą pobierać świadczenie pielęgnacyjne - na starych zasadach, pod warunkiem że z dniem 31.12.2023r mają prawa nabyte do świadczenia pielęgnacyjnego, nie skorzystają z możliwości dorabiania oraz nie skorzystają z możliwości pobierania więcej niż jednego świadczenia ze względu na liczbę osób, którymi się opiekują.Jak mówi ustawodawca, celem świadczenia wspierającego jest udzielenie osobom niepełnosprawnym, mającym potrzebę wsparcia, pomocy która pomoże w częściowym pokryciu wydatków, związanych z zaspokojeniem szczególnych potrzeb życiowych tych osób. Co ważne świadczenie wspierające będzie w miejsce świadczenia pielęgnacyjnego, a nie obok. Dlatego, by móc pobierać świadczenie wspierające, opiekun osoby z niepełnosprawnością nie może pobierać świadczenia pielęgnacyjnego. Wszyscy opiekunowie osób dorosłych z niepełnosprawnością, którzy nie nabędą do dnia 31 grudnia 2023 r. uprawnienia do świadczenia pielęgnacyjnego nie będą mogły już z niego skorzystać.
Inaczej sytuacja wygląda w przypadku dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności. Ich opiekunowie nadal mogą pobierać świadczenie pielęgnacyjne do 18 roku życia.
Ustawa o świadczeniu wspierającym i nowym świadczeniu pielęgnacyjnym zakłada możliwość pracy (bez limitu godzin i kwot) opiekuna dziecka z niepełnosprawnością. Jednak jeśli opiekun chciałby pracować, musi przejść na tzw. “nowe świadczenie pielęgnacyjne”, które wygasa wraz z 18 rokiem życia dziecka. Po 18 roku życia dorosła już osoba z niepełnosprawnością może ubiegać się o świadczenie wspierające, ale opiekun o pielęgnacyjne nie może. Osoby, które nie zdecydują się na wprowadzane zmiany, czyli między innymi na możliwość dorabiania, czy możliwość pobierania tylu świadczeń iloma osobami z niepełnosprawnościami się opiekuje, może pozostać na świadczeniu w ramach praw nabytych, pod warunkiem że mają je przyznane na dzień 31.12.2023r.
Świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwało na każde uprawnione dziecko z niepełnosprawnością w rodzinie, a nie tylko na jedno. Opiekun pobierający świadczenie pielęgnacyjne będzie miał możliwość dorabiania bez limitu. Jednak przyjęcie tych nowych rozwiązań powoduje, że po 18 roku życia dziecka opiekun nie może pobierać świadczenia pielęgnacyjnego w ramach tzw. praw nabytych.
Ustalanie osobie niepełnosprawnej poziomu potrzeby wsparcia nie będzie obowiązkowe. Osoby niepełnosprawne będą same decydować czy chcą uzyskać ocenę oraz o sposobie jej wykorzystania. Jednak bez oceny potrzeby wsparcia nie będzie można pobierać świadczenia wspierającego. Dotychczasowe orzeczenia są wydawane w oparciu o dokumentację medyczną. Poziom potrzeby wsparcia będzie ustalany na podstawie oceny funkcjonowania osoby, a nie schorzenia z jakim się zmaga.
